Hayvancılık Yönetiminde RFID Nasıl Kullanılır?

Geçmişten günümüze kadar hayvanlardan yararlandığımız gibi onların sağlığını korumak, onları koruyup gözetlemek sürdürülebilirlik için temel görevlerimizdendir. Hasta olan hayvanları güvenli bir alana alıp tedavi sürecini başlatmak ya da kaybolan hayvanları tespit etmek için onlara kimlik verilmesi gerekmektedir. Bu kimlik sayesinde hayvanları kayıt altına alabilir, sayım yapabilir ve onların kontrolünü elimizde tutabiliriz. Bu yazımızda eski hayvan küpelerinin yerini alacak pasif RFID etiketler konusunu ele alacağız. Siz de RFID teknolojisine sahip hayvan etiketleri çeşitlerini görmek ve nasıl temin edilebileceği konusunda bilgi almak istiyorsanız ilgili sayfamızı  ziyaret edebilirsiniz.

Hayvanların küpelenmesi ve kayıt altına alınmasındaki amaç, takip edilmesi hedeflenen bu varlıkların birer tekil kimlik ile kayıt altına alınmasıdır. Hayvan hareketlerinin kontrolünü sağlamak, aşılama dönemlerini, sahiplik bilgilerini takip etmek hastalıklı hayvanların hareketini önleyerek hastalıkların yayılmasını önlemek ve dolayısıyla sağlıklı gıda elde ederek halk sağlığını korumak gibi birçok fayda sağlayan RFID takip sistemleri ileriki dönemlerde karar verme süreçlerinde etki sağlayacak büyük verinin oluşmasına da ciddi bir katkı sağlamaktadır.

Büyükbaş hayvanların il içi sevklerinde hayvan pasaportu, küçükbaş hayvanların il içi sevklerinde nakil belgesinin hayvanların beraberinde bulundurulması zorunlu hale getirilmiştir ve önümüzdeki dönemlerde kimliklendirme de RFID teknolojisi kullanımı güvenliği artırıcı bir unsur olarak otoriteler tarafından çok daha hızlı bir şekilde yaygınlaştırılacaktır. Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların iller arası sevklerinde hayvanların muayene kontrolünden sonra bu belgelere istinaden düzenlenen Veteriner Sağlık Raporu gereklidir.

Radyo frekansı tanımlama (RFID) teknolojisi, hayvancılık da dahil olmak üzere çok sayıda endüstriye yayılıyor. RFID teknolojisi 1900 yılların ortalarında kullanılmaya başlanılmış, uygulama ve alt yapı maliyetlerinin düşmesiyle 2000 yıllarında hayvan kimliklendirme adı altında kullanılmaya başlanılmıştır. RFID kullanımı sayesinde hayvanların hızlı ve doğru sayımı yapılabilmektedir.

Hayvancılık Yönetiminde Pasif RFID Etiketler Nasıl Çalışır?

Hayvancılık yönetiminde RFID, küçükbaş (koyun, keçi vb.) ve büyükbaş (inek, sığır vb.) dahil olmak üzere bireysel olarak hayvanları tanımlamak ve izlemek için kullanılır. Dayanıklı plastik bir kutuda müdahaleye karşı korumalı bir RFID etiket, kullanımı kolay küpe takma pensiyle her bir hayvanın kulağına takılır. Birçok etiket, hayvanın kulağı aracılığıyla birleştirilen iki diskten oluşur. 

İşlem, insan kulağını delmeye benzer. Etiketlenen her hayvana farklı bir takip numarası verilir ve RFID okuyucular ile sayım başlatılır. Okuyuculardan toplanan veriler, internet üzerinden bulut tabanlı takip sistemlerine bağlanabilen tesisin bilgisayar sistemine aktarılır. Böylece  sayımları hızlıca yapılır.

Çiftçilerin envanter kaydı sırasında hayvanlarını hızlı ve kolay bir şekilde tanımlamaları gerekir. Geleneksel olarak, çiftçiler bu amaç için hayvanların kulaklarına takılan metal kimlik etiketleri kullanmışlardır. RFID etiketler, önemli ölçüde gelişmiş işlevsellik sundukları için metal etiketlerin yerini almaktadır. Eski metal etiketlerin çiftçiler tarafından görsel olarak okunması gerekiyordu, bu da zaman alıcıydı ve sayısız hataya neden oluyordu. Ayrıca eski tarz etiketler boyutlarından dolayı, etraftaki makinelere veya objelere takılarak gevşemeye ve sonrasında kaybolmaya neden olmaktadır.

RFID etiketler ise geleneksel metal etiketlerden daha dayanıklıdır. Görsel olarak değil elektronik olarak okunurlar, bu da süreçteki insan hatasını ortadan kaldırır. Etiketler, hayvanların okunmaları için tamamen hareketsiz durmalarını gerektirmez, Böylece hayvanlar, beslenirken, tarlada, kanalda veya bulundukları herhangi bir yerde sayılabilir.

RFID etiketler, çiftçilerin tek tek hayvanları tanımlamaktan daha fazlasını yapmasına olanak tanır. Etiketler ve beraberindeki yazılım, bir hayvanın ağırlığı, yaşı, cinsiyeti, doğum zamanı, yavruları ve tıbbi kayıtları dahil olmak üzere tüm geçmişini saklayabilir. Örneğin veteriner hekimlerin, bir hayvanın sağlığı hakkında ayrıntılı bilgi elde etmek için, bir hayvanın Rfid etiketini okutması yeterlidir. 

Tüm bunlar, hayvancılık sektörünü tümüyle kontrol altına alan, Nesnelerin İnterneti (IoT) teknolojilerini kullanan “akıllı çiftçilik” eğiliminin bir parçasıdır. Toplanan doğru verilerle çiftçiler, doğumdan kesime kadar sağım, besleme, yetiştirme ve diğer faaliyetleri daha iyi yönetebilir. RFID teknolojisini benimseyen çiftçiler, geleneksel takip yöntemlerini kullanmaya devam edenlere göre rekabet avantajı elde ediyor. RFID, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok önemli avantaj sağlar:

https://rfidjournallive.com/content/blog/how-rfid-is-transforming-the-livestock-management-industry/

Dünyada birçok ülkede et ve et ürünlerinin izlenebilirliği ile ilgili zorunlu ya da gönüllü olarak sürdürülen sistemler mevcuttur. Sığır ve sığır eti izlenebilirlik sistemleri konusunda AB ve Japonya, hayvanların doğumdan satışa bireysel kimlikleri ile izlenmesi programını yasal düzenlemelerle zorunlu olarak tamamen uygulamaya koymuştur. Aynı zorunlu sistemin Güney Kore ve Çin’de uygulanması planlama aşamasındadır. AB ülkelerine sığır eti ihracatı yapan Namibya ve Botsvana ise doğumdan kesime kadar zorunlu izlenebilirlik sistemine sahiptir.

Bazı ülkelerde ise zorunlu bir yasal düzenleme olmamasına rağmen gönüllü olarak aynı sistem uygulanmaktadır (Smith ve ark. 2008). AB koyun ve koyun eti ile domuz ve domuz etinde izlenebilirlik konusunda doğumdan satışa bireysel kimlik ile izleme programlarını yasal düzenlemelerle zorunlu hale getirmiştir

(EC 2002, EC 2004, EC 2006). Ülkemizde ise izlenebilirlik kavramı, Avrupa Birliği müktesebatı çerçevesinde 5 Haziran 2004 tarihinde 25483 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ‘Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında’ ki 5179 Sayılı Kanun (KKGM, 2004) ile tanımlanmaya çalışılmıştır. Ancak halen gıda zincirindeki hayvanların ve bu hayvanların mezbaha kayıtları ve etlerinin geriye yönelik olarak izlenebilirliğini denetlemek için bir sistem bulunmamaktadır.   

Et ve Et Ürünlerinin Çiftlikten Sofraya İzlenebilirliği Ve Takip Edilmesinde RFID Teknolojisinin Kullanılması (İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü /Pelin Burcu Daştan, Yüksek lisans tezi)